ناغیل ۷) جیرتدان

بو ناغیلی نئچه یئر ده تاپا بولدوم. چوخ لاری بو ناغیلی یازیپ یا دا فیلمه چه کیپلر. بوردا نئچه ورژنین گتیریرم. صفحه نین آخیریندا دا قایناق لارینین لینکین گویورام. اول ورژن «ادبیات و فولکلور آذربایجان» آدلی بیر وئبلاگدان دی. اونون یازانی «کؤلگه سیز» آدینا اوزون معرفی الییپ. ایکیمینجی ورژن ده آقای محمدرضا اسماعیل زاده نین وبلاگین نان (فولکلور ارومیه) کپی اولونوپ (آنجاق من هئش زحمت چکمه میشم!). آقای اسماعیل زاده دا بو مطلبی آقای اروجعلي دوزناني یازان و مجله ی آذری ۴ (۱۳۸۲) دا چاپ اولان مطلب دن گتیریپ لر. لاتین الفبا سیندا اولان بیر صفحه ده ده بونی تاپا بیلدیم (http://www.nagillar.az/article/a-48.html).

بیرینجی ورژن

بیری واریمیش ، بیری یوخوموش ، بیر قوجا قاری واریمیش. بو قارینین بیر بالاجا اوغلو واریمیش. بو اوشاق او قه در بالاجا ایمیش کی ، بونا جیرتدان دییرمیش لر. بیرگون جیرتدان گؤردو کی قونشولارین اوشاقلاری مئشه یه اودونا گئدیرلر . گلیب آناسینا دئییر ، آی آنا ، اوشاقلار ایله منده اودونا گئده جییم

...قاری اوشاقلاری چاغیریب هر بیرینه بیر پارچا یاغ یاخماسی وئریب ، جیرتدانی اونلارا تاپشیردی

: اوشاقلار مئشه یه گئدیب اودون توپلادیقدان سونرا گؤرورلر کی ، جیرتدان اودون توپلاماییر ، اونا دئییرلرکی

آ جیرتدان ، سن نیه اودون توپلاماییرسان..؟ -

: جیرتدان جاواب وئریر

...آنام سیزه یاغ یاخماسی وئردی کی منیم ده اودونومو توپلایاسینیز -

: اوشاقلار بونون دا اودونون توپلاییرلار و سونرا هر کس اؤز اودونونو یوکله ییب یولا دوشمک ایسته ینده گؤردولرکی ، جیرتدان اوتوروب باخیر ، بونا دئییرلر

آ جیرتدان ، سن نیه اودونون یوکله مه ییرسن..؟ -

: جیرتدان جاواب وئردی

...آنام سیزه یاغ یاخماسی وئردی کی ، منیم ده اودونومو گتیره سینیز -

: اوشاقلار الاج سیز قالیب بونون دا اودونون گتیریرلر .بیر آز یول گئتدیکدن سونرا گؤرورلرکی ، جیرتدان گئریده قالیب آغلاییر ، بونا دئییر

آ جیرتدان نیه آغلاییرسان..؟ -

: جیرتدان جاواب وئردی

...یورولموشام ، آنام سیزه یاغ یاخماسی وئردی کی ، من یورولاندا منی ده دالینیزجا گؤتوره سینیز -

اوشاقلار اَلاج سیز قالیب بونودا داللارینا گؤتورورلر . بیر خئیلک یول گئتدیکدن سونرا آخشام اولور ، قارانلیق قاویشاندا یولو آزیرلار. مئشه دن چیخاندا باخیب گؤرورلرکی ، بیر تای دا ایت هورور و بیر تای دان ایشیق گلیر ، اوندا جیرتدانا دئییرلر

آی جیرتدان ، ایت هورن تایا گئدک ، یوخسا ایشیق گلن تایا..؟ -

: جیرتدان جاواب وئردی

.ایت هورن تای دان گئتسک ایت بیزی یئیر ، ایشیق گلن تایا گئدک ، بلکه یولو تاپاق -

اوشاقلار ایشیق گلن تای دان گئدیب بیر دیوین ائوینه چیخیرلار.دیو بونلاری گؤرنده سئوینیر و اؤز اؤزونه دئییر -

یاخشی اولدو ، گئجه بونلاری بیر بیر یییه رم

بونلاری گتیریب ائوده اوتوروتدو ، بیر آز چؤرک یئدیردیب یاتیردیر . گئجه دن بیر آز کئچندن سونرا دیو اوشاقلارین بیرینی یئمک ایسته ییر و اوشاقلارین یاتیب یاتمادیغینی بیلمک اوچون دئییر

کیم یاتمیش ؟ ، کیم اویاق ؟ -

: بو سسی ائشیدنده تئز جیرتدان باشینی قالدیریب دئییر

هامی یاتمیش ، جیرتدان اویاق -

جیرتدان نه اوچون اویاق ؟ -

...چونکو آناسی هر گئجه اونا قایغاناق پیشیریب یئدیریب یاتیراردی -

: دیو قالخیب تئز قایغاناق پیشیریب ، یئدیردیب یاتیرتدی ، بیر قه در کئچندن سونرا دیو یئنه سوروشدو

کیم یاتمیش ؟ ، کیم اویاق ؟ -

: گئنه ده جیرتدان باشینی قالدیریب دئییر

هامی یاتمیش ، جیرتدان اویاق -

جیرتدان نه اوچون اویاق ؟ -

. چونکو هر گئجه آناسی گئدیب چایدان اونا سوماخ بالان دا سو گتیرردی -

: بو سؤزو ائشیتدیکده ، دیو قالخیب بیر سوماخ بالان گؤتوروب چایا سو گتیرمه گه گئدیر...جیرتدان دا تئز یولداشلارینی قالدیریب دئییر

... بو دیو بیزی یئمک ایسته ییر ، قالخین قاچاخ -

اوشاقلار تئز قاچیرلار و ووروب چایدان کئچیرلر . بو تای دان دیو سوماخبالانی نه قه در سویا سالیب قالخدیریرسا ، گؤرور سوماخبالان دا سو قالمادی . سونوندا تنگه گلیب قاییتماخ ایسته ییردی ، بیرده باخیب گؤردو کی اوشاقلار چایین او تاییندا گئدیرلر. ایسته دی سودان کئچیب اوشاقلارین داللارینجا گئتسین ، سودان کئچه بیلمه ییر و سونوندا اوشاقلاری سسله ییر

آی اوشاقلار ، سودان نه تر (نه جور ) کئچدینیز ؟ -

: تئز جیرتدان جاواب وئردی

... گئد بیر دانا دییرمان داشی تاپ بوینونا کئچیر ، اوندان سونرا کئچرسن -

...دیو جیرتدانین سؤزونه اینانیب ، گئدیب بیر دییرمان داشی تاپیب بوینونا کئچیریر .اؤزونو سویا سالیر و سودا بوغولوب اؤلور، اوشاقلار .دا سلامت ائولرینه قاییدیرلار

ایکیمینجی ورژن:

بيري وار ايدي بيري يوْخ ايدي. بير قاري وار ايدي بيرده اوْنون جيرتدان آدلي بير اوْغلو. قاري اوْغلو جيرتدانلا بير کندده ياشايـيردي. قارينـين اريني اوْرماندا (مئشه‎ده) بير دئو يـئميشدي. قاري, جهره اييرمکله, جئجيم توْخوماقلا کئچينير, اوْغلونون باشين ساخلايـيردي. جيرتدان اوْن دؤرت ياشينادک هله چؤله چيخماميش, قوْجا آناسينا قازانج گتيرمه‎ميشدي. پايـيز گونلري ايدي. قاباقدان قـيش گليردي قيلينج کيمي. قارينـين ائوينده تنديرده چؤرک ياپماغا, اوْجاقدا يـئمک بيشيرمه‎يه اوْدون يوْخ‎ ايدي. پايـيز گونلرينين بيرينده, جيرتدانـين ياشيت- تاي‎لاري کنددن اوْدونا گئديرديلر. قاري اوْنلاري گؤروب اوزونو اوْنلارا توتوب دئدي:

- قاداز-پاتاز آليم, منيم‎ ده بير چؤله چيخماميش جيرتدان آدلي اوْغلوم وار. ائويمده اوْدونوم يوْخدور. اوْنودا اؤزونوزله اوْدونا آپارين. سيزه بير داش قوْوورقا وئره‎رم. قوْوورقاني جيبينيزه تؤکوب چؤلده يـئـيه‎رسيز. آنجاق منيم اوْغلومدان دا يه‎ليک اوْلون. اوْدون قـيرماقدا, شله باغلاماقدا, اوْنا يارديم ائدين. قاري جيرتداني ائشيگه چاغيريب اوْدونا گئدن اوشاقلارا قوْشدو, بير داش قوْوورقا دا اوْنلارا وئردي. اوشاقلار قاري‎يا سؤز وئريب دئديلر: قاري آنا آرخايـين اوْل, بير اوْنا کؤمک ائديب اوْدون يـيغاريق. بئله‎ليکله جيرتدان اوْن نفر اوْدونچو اوشاقلارلا بيرليکده اوْدونا گئتدي.

- اوْشاقلار گئتديلر, گئتديلر, گون اوْرتا چاغي بير چاي قـيراغينا يـئتيشديلر. چايـين اوْتايي بير بؤيوک اوْرمان, بوتايي ايسه بير کيچيک تپه ايدي. اوشاقلارين بيري دئدي: گلين بو تپه‎دن, باشا بير شله گون قازاق. چايدان اوْتايا اوْلان اوْرماندا ياخچي آغاج اوْدونو وار. آنجاق اوْراجادا بير دئو ياشاديغي اوچون اوْراجايا گئتمک چوْخ قوْرخولودور.

اوشاقلار اوْنون سؤزونو بينـيب گون قازماغا باشلاديلار. آنجاق, جيرتدان بير داشين اوسته اوْتوروب اوْرمانا گؤز تيکدي. بيردن- بيره آياغا قالخيب اوشاقلارا اوز چئويريب دئدي: من اوْرماندان ياخشي اوْدون درمک ايسته‎ييرم. من گئتديم سيزده داليمجا گلين. بو گونلر چوْخ ايتي تيکانلي اوْلدوقدان, داشيماغي دا, بيچمه‎يي‎ ده داها چتيندير. اوْرماندا دئو اوْلسا دا بيز گرک قوْرخاق اوْلمايـيب اوْنلارلا ساواشيب اوْراجادان اوْدونوموزو يـيغاق. اوشاقلار اوْنو قـينايـيب دانلاماغا باشلاديلار.

بيرينجي‎سي: جيرتدان قارداش! بيزي دده‎وين اسکي بوْرجونا وئرمه, بيز اؤلمک ايسته‎ميريک.

ايکينجي‎سي: اده جيرتدان! ائله بيل سن قجله بئيني يـئـييبسن. گل اوْرمانا گئتمکدن ال چک. بيز آناوا سؤز وئرميشيک. سني گرک ساغ- سلامت کنده قايـتاراق.

اوچونجوسو: اگر سن دئودن آتانـين اينتيقامين آلماق ايسته‎ييرسن, ايندي واختي دئييل. قوْي بو ايش قالسين سوْنرايا. هاميميز يئکه‎ليب بوْيا باشا چاتديقدان سوْنرا, بيرليکده گليب دئوي اؤلدوره‎ريک. اوْنودا بيليريک کي آتان سنين کيمي قوْرخماز اوْلدوغوندان, بو اوْرمانا گليب دئو ايله ساواشميشدي. آنجاق دئوه گوجو چاتمايـيب دئو اوْنو باسيب يـئميشدي.

دؤردونجوسو: جيرتدان! بيز دئو اؤلدورن دئييليک ساريما, گل گئدک دا!

بئشينجي‎سي: جيرتدان! پايـيز گونلري تئز باتار. آخشاما قالساق قارانليقدا دئو بيزي توتوب يـئيـه‎ر. بيز دئوله باشارا بيلمه‎ريک. گل بوراجادان گون قيراق, آغاجلا گوه‎نين فرقي يوْخدور.

آلتـينجي‎سي: جيرتدان! گل شئـيطانـين داشين اته‎ييندن آت. يوْخسا هاميميزي قـيرقـينا وئره‎رسن.

يئددينجي‎سي: جيرتدان! دئوين شاققيلتـيسين ائشيتسن, اوره‎يين پيس اوْلار. باغرين چاتلايار. آنان يازيقدير. گل ايشينه.

سککيزينجي‎سي: جيرتدان! دئوي گؤره‎ن د‎لي اوْلار. دئو اوْنو اؤلدورمسه‎ده قوْرخوسوندان اؤز اؤزونه د‎لي اوْلوب اؤلر.

دوْققوزونجوسو: جيرتدان! دئو يـئکه هوه ديشلرين آدامين جانـينا باتـيرار.آدامين قانـين نار سويونو سؤموره‎ن کيمي سؤموره‎ر.

اوْنونجوسو: جيرتدان! اوْرمانـين يوْلو گئدر گلمزلر يوْلودور. چوْخلاري بو يوْلو, گئديب گلمه‎يـيب. دئوين اليندن ايندي‎يه‎دک کيمسه جان قورتارمايـيب, يازيق سن هارا گئديرسن؟!

بئله‎ليکله هر کس بير قوْرخولو سؤز ايله جيرتداني قوْرخودوب اوْنون تصميمين دييشديرمک ايسته‎دي, آنجاق جيرتدان بو سؤزلردن توکجه قوْرخمايـيب. دئدي: من اؤلومدن قوْرخمايـيرام. ياشايـيشي سئويرم, آنجاق قوْرخا- قوْرخا ياشاماقدا ايسته‎ميرم. يوْلا دوشدو. اوشاقلارين بيري يوْلداشي ياري قوْيماق کيشيليکدن اوزاقدير دئيـيب جيرتدان داليسيجا يوْللاندي. باشقالاريدا قوْرخا- قوْرخا اوزه قاليب جيرتدانلا آرخدان آتـيليب, آرخين اوْنايـينا کي چايي اوزه- اوزه گئچيب اوْرمانا گيرديلر.

اوشاقلار جيرتدانلا بيرليکده اوْرمانـين اوْرتاسينا دوْغرو بير آز گئتديکدن سوْنرا, اوْتوروب يـئمک يـئـييب. يوْغون- يوْغون قورو آغاجلاري داللاماغا باشلاديلار. هر کس اؤز شله‎سين دوزلتدي. جيرتدان دا اؤزونه بير بؤيوک شله چکدي. اوْرمان سيخ- سيخ آغاج اوْلدوغو اوچون گون گؤرمز يئر ايدي. بونون اوچون اوْنلار آخشاما آز قالماسيني گئجه‎نين ياخينلاشماسيني بيلمه‎ديلر. هاميسي يوْرقون- آرقـين اوْلارق, اوْتوروب بير موددت يوْرقونلوقلارين آلـيب دينجلديلر. اوْيان- بوياندان دانـيشديلار, کيمي قوْشماجا, کيمي باياتي اوْخودو. ايلک اوْلاراق جيرتدان اوشودوم‎ها اوشودوم قوْشماجاسيني اوْخودو. باشقالاريدا هره‎سي بير قوْشماجا اوْخودولار. سوْنونجوسو قوْشماجاسيني توکتديکده, اوشاقلارين بيريسي چيغيردي: ائي واي, قورت گليب بيزي يئيه‎جک, گئجه اوْلوب.

هامي اوْيان- بويانا باخديلار, گؤردولر اوْنلارين باشي اوْخوماغا قاتـيشارکن هاوا آلا- قارانليق اوْلموشدور. بير تک دنه‎ده گويده اولدوز چيخميشدي. جيرتداندان سوْنرا هامي‎سي قوْرخدولار. جيرتدان هاميـيا اورک وئريب دئدي: قوْرخمايـين گئجه اوْلسادا يوْلوموزو تاپيب گئده‎ريک. سوْن باشي گئجه يوْل گئديب. سحر ائوه چاتاريق. بونون داها آغلاماسي يوْخدور. بير گره‎ک گئجه اوْلمادان کنديميزه قايـيدايديق, اينديکي يوبانميشيق, گئج اوْلوب گئجه اوْلوب, ايش ايشدن سوْووشوبدور. بيليرم بير آز ايشيميز چتين‎لشيب. آنجاق بيز هاميميز بو چتينلييه قاتلاشماليييق. بونو دئديکده, جيرتدان آغلايان اوْغلاني آووندوردو. چوْخ کئچمه‎دن هاوا لاپ قارانليقلاشدي, گؤز- گؤزو گؤرمز اوْلدو. بيردن اوشاقلارين بيريسي اوزاقدا بير ايشيق گؤروب اوْنو هامييا گؤستردي. جيرتدان ايشيغي گؤروب دئدي:

بيزکي گئجه‎يه قالميشيق. گلين ايشيغا دوْغرو گئده‎ک. اگر ايشيق گؤرونن يـئر بير بوْش دام اوْلورسا, گئجه‎ني اوْردا قاليب سحر ائوه قايـيداريق. اوْ دامدا آدام اوْلورسادا, بير گئجه‎ليک اوْنا قوْناق اوْلاريق. بئله‎ليکله اوشاقلار هاميسي ايشيغا دوْغرو گئتديلر, اوْرايا ياخينلاشديلار. ايشيق بير بؤيوک ائوين پنجره‎سيندن ساچيردي. ائوه چاتاراق قاپيسيني دؤيدولر. يئر-گؤي تيتره‎ييب بير باغيرتي سسي ائشيديلدي.

- کيمدير؟

ائشيديلن گوجلو آياق تاپپيلتي‎لاري يئري تيتره‎ديردي. اوشاقلار اوْ ائو بير دئوين ائوي اوْلدوغونو بيلديلر. هاميسي قوْرخوب بير يـئره توْپلاشيب قوْيونلار کيمي کورنج ووردولار. جيرتدان اوشاقلارين زاغ- زاغ اسدييين گؤروب دئدي:

- اوشاقلار قوْرخمايـين. اوْ بير دئو اوْلسادا, آنجاق اوْ بير نفر, بيز اوْن نفر ايک. دئوي هده‎له‎ميه بالتالاري اله آلين. اوْ بيزي يـئمک ايسته‎سه يويوروب اوْنو بالتالامالييـيق. اوشاقلار جيرتدانـين سؤزلريندن اوره‎کله‎نيب, بالتاسي اوْلان بالتاسين, کرکيسي اوْلان کرکيسين, قازماسي اوْلان قازماسين اله آليب جيرتدانين يانـيندا دوروب قاپييا گؤز تيکديلر. دئو ايسه قاپيني آچديقدا, اللرينده کسر اوْلان اوْن بير نفر گنج اوْغلان اوشاغيني گؤروب قوْرخدو! اوْنا ائله گلدي کي بونلار اوْنو ووروب اؤلدورميه بورايا گلميشلر. دئو چاشقين حالدا ديلي توتولا- توتولا دئدي:

- بويورون. قوْناق گلميشسيز, چوْ چوْ چوْخ خوْ خوْ خوْش گلميشسيز. گؤ گؤ گؤز اوسته يـئرينيز واردير. بويورون گئجه‎ني منه قوْناق اوْلون صاباح گئده‎رسيز. جيرتدان بالتاني قوْوزاياراق دئدي:

- ائي قان ايچن يـيرتـيجي دئو بيز سني ياخشي تانـيريق. اگر بيزي يـئمک ايسته‎سن, هاميميز کسرلريميزله سني دوْغرام- دوْغرام ائله‎يه‎جه‎ييک. بو گئجه بيزه يـئر وئر, بيزيمله ايشين اوْلماسين. دئو ال- قوْلون اؤلچه‎رک دئدي:

- شرفيمه, ويجدانـيما آند اوْلسون, بو سؤزلر نمنه‎دير. سيز قوْناقسيز. قوْناغا منيم نؤکرچيليييم وار.

دئو آند ايچديکدن سوْنرا, جيرتدانلا اوشاقلار, دئوين ائوينه کئچيب بير بؤيوک اوْتاقدا ايلشديلر. دئوين ائوي ايکي اوْتاق بير قهوه‎خانايدي. دئو اؤزو قارشي اوْتاقدا بير تکجه بالاسييلا اوْتورموشدو. دئو بالاسين دالينا آلاراق گتيريب اوْنو اوشاقلارا گؤسته‎ردي. سوْنرا اوْنو اؤز اوْتاغينا قايـتاردي. دئوين بالاسي ايکي ياشار يئنيجه ديل آچميش اوْلسا دا, اوْن‎دؤرت ياشيندا آدام بوْيدا ايدي. دئو اوشاقلارين شامينا خشيل بيشيريب وئردي. اوشاقلار شاملارين يئديکدن سوْنرا, قالي- گبه‎لرين اوستلرينده اوزانـيب ياتديلار. آنجاق جيرتدان آيـيق قالدي. دئوده اؤز اوْتاغينا گئتدي. جيرتدان اوْتاغين بير بوجاغيندا بير تاختا گؤردو. تاختاني گؤتوردوکده, اوْتوردوقلاري اوْتاغين آلتـيندا اوْلدوغو بير دامين باجاسي آچيلدي. دامدا بير چيراق يانـيردي. جيرتدان ديققتله يـئر آلتينداکي داما گؤز گزديردي. يوزلرجه آدام باشي کاسالاري, ائله‎جه‎ ده چوْخلو آدام گؤوده‎سي سوموکلري گؤرونوردو. داها دئوين آند ايچمه‎سينه اينانماياراق اوْنون اوشاقلارا قوردوغو تله‎سيني دويدو. تئز زئرزمينين باجاسين تاختايلا قوْيوب دئو اوْلان اوْتاغا ياخينلاشدي. قاپينـين جيريغيندان دئوه باخيب قوْلاق وئردي. دئو بالاسييلا ياواشجا دانيشاراق بالاسينا دئدي:

- بير آز دؤز, قوْي اوشاقلار ياتسين, سنه اينسان اوره‎يي کابابي وئره‎جه‎يم. اوشاغي دئوين يا‎خا‎سيندان ياپيشيب آياق يـئره ديره‎مکله دئييردي:

- منه ات, تئز اوْل, منه آدام کابابي وئر. تئز اوْل کاباب ايستيرم, ايستيرم.

جيرتدان بو سؤزلري دينله‎ييب تئز اؤز اوْتاغينا قايـيتدي. دئو سسله‎دي:

- کيم ياتميش کيم اوْياق؟ جيرتدان دئدي:

- هامي ياتـيب جيرتدان اوْياق. دئو دئدي:

- جيرتدانـين ننه‎سي ياسيندا اوْتورسون, جيرتدان نه‎يه اوْياقدير. جيرتدان دئدي:

- منه آنام گئجه‎نين بو چاغيندا, آش بيشيريب وئره‎ردي.

دئو گئديب دئيينه- دئيينه مين زحمت‎له آش بيشيريب جيرتدانا وئردي. جيرتدان ايکي قاشيق آشدان ايچدي. دئوين گؤزلرين يازالايـيب قالانـيني تاختانـين آلتـينداکي زئرزمييه تؤکدو. جيرتدان بيليردي‎ کي, چوْخ يـئسه, آغيرلاشار, يوخو اوْنو باسار. يوخو اوْنو باسان کيمي دئو اوْنو يوْلداشلارييلا يئيه‎ر. دئو بير آزدان سوْنرا سسلندي:

- کيم ياتميش کيم اوْياق؟ جيرتدان دئدي:

- هامي ياتـيب جيرتدان اوْياق. دئو هيرسله‎نيب چيغيرا- چيغيرا دئدي:

- جيرتدان قان قوسسون. آتاسي يوْلو يوْللانسين. جيرتدان دئدي: نه‎يه اوْياقدير. جيرتدان دئدي:

- منه آنام گئجه‎نين بو چاغيندا کوفته بيشيريب وئره‎ردي.

دئو يـئنه‎ ده هيرس باغير ساغين کسه- کسه مين زحمت‎له دوروب جيرتدانا کوفته بيشيريب وئردي. جيرتدان کوفته‎دن بير قاشيق داديب قالاني‎ني زئرزمييه آتدي. بير آزدان سوْنرا, دئو يـئنه‎ده سسله‎نيب, سوْروشدو؟

- کيم ياتميش کيم اوْياق, جيرتدان جاواب وئردي.

- هامي ياتميش جيرتدان اوْياق. دئو لاپ آجيقلانـيب دئدي:

- په جيرتدانـين ائوي يـيخيلسين. ننه‎سي‎ ملر قالسين. قاپيسينا قارا علم چؤکسون جيرتدان يـئنه نه‎يه اوْياقدي. جيرتدان دئدي:

- آنام گئجه‎نين بو چاغيندا منه دنيزدن بير الک سو گتيره‎ردي. دئو يـئريندن قالخاراق دوروب اله‎يي گؤتوردو. جيرتدانا دئدي:

- قوْخورام قاچاسان, من دنيزدن گلينجه, سني بير تليسه سالاجاغام.

دئو دنيزه سو گتيرمک اوچون گئتمه‎دن جيرتداني بير تليسه ساليب حيه‎طده‎کي بير آغاجا آسدي. دئو دئدي:

- بوراجادا قال. دنيزدن سن اوچون بير الک سو گتيرميه گئديرم.

دئو جيرتداني تليسده قوْيوب دنيزه دوْغرو گئتديکدن سوْنرا, جيرتدان تليسي جيبينده‎کي بير پيچاقلا کسدي. تليسدن چيخيب دئوين بالاسينـين يانـينا گئتدي. بير باشقا ساغلام تليس تاپيب دئوين بالاسيني آلداتماغا باشلادي. جيرتدان دئو بالاسينا دئدي:

- بو تليس ايچينده بير اينسان اوره‎يي قوْيموشام. گل, تليسين ايچينه گير. آختاريب تاپيب يـئيه‎رسن.

بئله‎ليکله دئو بالاسي آلدانـيب تليسين ايچينه گيردي. جيرتدان تئز تليسين آغزين باغلايـيب آپاريب همن آغاجدان دئو بالاسين آسدي.

دئو ايسه گئتدي, گئتدي, گئتدي. دنيز قـيراغينا چاتدي. اله‎يي سويا باسيب دوْلدوروردو. آنجاق اله‎يين سويو اله‎يين گؤزلريندن تؤکولوب بوْشالدي. سحره کيمي دئو اله‎يي دوْلدوروردو, الک بوْشاليردي. دئو سحرين آچيلماسيني دويدو. آجيقلانيب اوْرمانا قايـيتدي.

جيرتدان حيه‎طده بير آغاجين داليندا اوْتوروب دئوي گودوردو. دئو حيه‎طه چاتـيب قـيلينجيني قـينـيندان چکدي. بئش اوْن يوْل تليسه چاليب تؤوشه‎يه‎ر‎ک دئدي:

- ياخچي سني دوْغرام- دوْغرام ائله‎ديم, کؤپک اوْغلو جيرتدان!

جيرتدان آغاجين داليندان سسله‎نيب دئدي:

- ياخچي اؤز بالاني اؤلدوردون. آي قان سوْران دئو, بو آتامين اؤجو اوْلسون. قانا قان ائله‎ديم.

دئو تئز تليسين آغزين آچيب باخدي. اؤز بالاسيني ازيلميش گؤردو. واي بالام اؤلدو دئييب بوْزلاماغا باشلادي. بوْزلايا- بوْزلايا جيرتدانا ساري يويوردو. جيرتدان آغاجين داليندان آسلان کيمي سيچرايـيب دئوين اؤنوندن قاچدي. جيرتدان قاچدي, دئو قاچدي. چوْخ قاچديقدان سوْنرا, جيرتدان چايا چاتدي. اؤزونو پالتارلي چايا ووروب سويون آلتـيندان ووروب اوْتايا کئچدي. دئو جيرتداني گؤزدن ايتيردي. چايـين اوْتايـينا باخديقدا جيرتداني گؤردو. دئو جيرتدان کيمي اوزمک باشارميردي. دئو باغيريب سوْروشدو:

اوْتايا نئجه کئچدين آي گؤزو چيخميش, جيرتدان دئدي:

- اوْتايا بير دييرمان داشين بوْينوما ساليب سويون اوزونده قاليب بوتايا کئچديم.

دئو بير بؤيوک دييرمان داشي تاپيب بوْينونا سالدي. دييرمان داشي بوينوندا اؤزونو چايا ووردو. دييرمان داشي دئوه آغيرليق ائله‎دي. دئوي سويون آلتـينا دالديريب دئو بوْغولدو. دئو اؤلدوکدن سوْنرا, سو اؤلوسونو اوزه چيخاريب قيراغا ووردو. جيرتدان ايسه دئوين بئلينده‎کي قيلينجي آچيب اوْنون گؤوده‎سيني‎ تيکه- تيکه ائتدي. تيکه‎لرين سويا وئردي. جيرتدان دئوي دوْغرام- دوْغرام ائديرکن دان يئري آغاريب سحر آچيلميشدي. دان يـئرينده يالنـيز دان اوْلدوزو سايريشيردي. دئمک گؤيده دان اوْلدوزو, يـئرده جيرتدان‎دان سوْنرا آيـيق يوْخ ايدي.

دئوين تيکه‎لرين آپاران چاي جيرتدان‎گيلين کندينين قـيراغـيندا کئچرکن بوتون کندليلر دئوين تيکه‎لرين چايدا گؤروب سئوينديلر. هامي اوْرمانا دوْغرو اوشاقلاري گتيرمه‎يه يويوردو. چايـين قـيراغـيندا, جيرتداني دئوين سوْن پارچاسين ديدمکده گؤردولر. جيرتدان دئوي نئجه اؤلدوروب بوداديغـيني اوْلدوغو کيمي کندليلرينه سؤيله‎دي. آناسي جيرتداني اؤپوب, اوْنون آيـيق- سايـيقليغيني اؤيدو.

سوْنرا کندليلر دئوين ائوينه گئديب اوشاقلاري شيرين يوخولاريندان آيـيتديلار. کندليلر جيرتداني جيلاسينليق (شهامت), قوْرخمازليق, داها دوْغروسو قوْچاقليق ناغيليني اوشاقلارا سؤيله‎ديلر.

دان اوْلدوزو دان يـئرينده سايريشارکن, بوتون ائللر‎يميزده جيرتدان کيمي ايييت بسله‎مک, جيرتدان کيمي اوْلماق بير اوغورلو ايستک و ديله‎يه چئويريلدي.

قايناق : اروجعلي دوزناني - مجله آذری ۴-جو سایی (ائل دیلی و ادبیاتی درگیسی ۱۱-جی سایی) ۱۳۸۲-جی ایل